SAYI 17 / 20 EYLÜL 2004

 

ONLAR ÖYLE DİYO!

Nurettin Çalışkan



* Üç çeşit matematikçi vardır, saymasını bilenler ve bilmeyenler.

* Dünyada iki çeşit insan vardır, matematik yapmayanlar ve onlardan sakınanlar

* Matematiğin %50 si formül, %50 si kanıt ve %50 si de hayal gücüdür.

* Gerçeği arıyorsanız harflere başvurun, sayılar bu konuda size yardımcı olamazlar.

* Matematik düzeni simgeler ve düzeni olan her şey matematiğe açıktır.

* Sonsuz, bütün paralel doğruların çakıştığı yerdir.

* Şiirsel zar kupası şansı ortadan kaldıramaz, mutlak sayı yoktur. Eğer olsaydı, bilinemez ve dışa vurulamazdı. Her bir şiir, her bir sayı bir anlık mutlaktır. OCTAVIO PAZ

* Birinci dünya savaşı kimyacıların, ikinci dünya savaşı fizikçilerin savaşı olduğu söyleniyor. (Belki de hiç olmayacak ) üçüncü dünya savaşı, matematikçilerin savaşı olacak. PHILIP J. DAVIS

* Mantık, viski gibi, fazla miktarda alındığında yararlı etkisini kaybeder. LORD DUNSANY

* Hamlet: Bu sayılara hastayım. WILLIAM SHAKESPEARE (1546-1616)

* Şairler delirmezler, ama satranç oyuncuları delirir. Matematikçiler delirir ve veznedarlar da ama sanatçılar nadiren. Görüleceği gibi, hiçbir anlamda mantığa saldırmıyorum: sadece şunu söylüyorum; bu tehlike mantığın içerisinde bulunmaktadır, hayal gücünün değil. G. K. CHESTERTON (1874-1936)

* Her kim ki hem tanımlar hem de böler, bir tanrı olarak kabul edilmelidir. PLATO (M.Ö 429-347)

* Matematik konusunda çektiğiniz zorluklar sizi endişelendirmesin, sizi temin ederim ki benimkiler daha fazla. ALBERT EINSTEIN (1879-1955)

* Matematik matematikçiler için yazılmıştır. NICHOLAUS COPERNICUS (1473-1543)

* Dünyada matematikçiler olmasaydı fizik için daha iyi olurdu. DANIEL BERNOULLI

* Matematikte devrim olmaz. MICHAEL CROWE

* Her şeyde olduğu gibi, matematiksel teoride de güzellik algılanabilir ama açıklanamaz. ARTHUR CAYLEY (1956)

* Matematiğin iyi bir şey olduğunu kabul edebilirim. Ama ona aşırı bağlılık kötü bir şeydir. ALDOUS HUXLEY

* Tanrı bir çocuktur; ve oynamaya başladığında matematiği geliştirdi. Matematik insana ait oyunların içinde en tanrısal olanıdır. V. ERATH

* Sayılar çılgın bir deliyi kibar bir insana dönüştüren katalizördür. PHILIP J. DAVIS (1988)

* Matematik tutarlı olduğu için tanrı vardır. Ve onu kanıtlayamadığımız için şeytan vardır. ANDRE WEIL (1906- )

* Tıp insanları hasta yapar, matematik kederli ve din günahkar. MARTIN LUTHER (1483-1546)

* Paradoksların en büyüğü, matematikte paradoksların olduğudur. E. KASNER, J. NEWMAN

* Hristiyanlar matematikçilerden ve bütün boş kahinliklerinden sakınmalıdırlar. Matematikçiler ruhu karartmak ve insanları cehennemin derinliklerine atmak için şeytanla anlaştıkları için, tehlike her zaman vardır. ST. AUGUSTİNE (354-430)

* Bir matematikçinin şöhreti yaptığı kötü kanıtların sayısına dayanır. A.S. BESICOVICH

* Matematik, farklı şeylere aynı isim verme sanatıdır. JULES HENRI POINCARE (1854-1912)

* Biliyorsunuz ki bizler tek nedenden matematikçi olduk; tembelliğimizden. MAX ROSENLICH (1949)

* Matematikçi, karanlık bir odada, orada olmayan siyah bir kediyi arayan bir adamdır. CHARLES R. DARWIN

* Bir matematikçi kahveyi teoremlere dönüştüren bir makinedir. PAUL ERDÖS

* Tanrı, gerçekliğin açıklanmasının sadece matematiksel gösterimle sınırlandırılmasını yasakladı. BLAKE

* Matematiğe inanmıyorum. ALBERT EINSTEIN (1879-1955)

* Matematikçiler görecelik kuramıyla ilgililendiğinden beri, ondan kendim bile bir şey anlamıyorum. ALBERT EINSTEIN (1879-1955)

* Eğer bir kadının, ya da başka bir canlının, güzelliğini övmek isterlerse, bunu eşkenar dörtgenler, çemberler, paralel kenarlar, elipsler ve diğer geometrik terimler kullanarak yaparlar. JONATHAN SWIFT

* Matematikçiler Fransızlara benzerler; onlara ne derseniz deyin, kendi dillerine çevirirler ve tümüyle farklı bir anlam çıkarırlar. JOHANN WOLFGANG VON GOETHE

* Matematik, basit temel kurallara bağlı kağıtlar üzerine yazılı anlamsız sembollerle oynanan bir oyundur. DAVID HILBERT (1862-1943)

* Eğer matematikçilere ne yaptıklarını sorarsanız, daima aynı yanıtı alırsınız. Düşünürler. Zor ve alışılmadık problemler üzerinde düşünürler. Bilindik problemler üzerinde düşünmezler, doğrudan yanıtını yazarlar. M. EGRAFOV (1992)

* Matematikçiler aşıklar gibidir, ona en ufak kuralı teslim edin o bundan tekrar ona teslim etmeniz gereken bir sonuç çıkaracaktır; tüm bunlardan başka bir sonuç. FONTENELLE

* Çemberi kare yapmak bir matematikçiyi ikna etmekten daha kolaydır. AUGUSTUS DE MORGAN

* ...ya Matematikçiler...gizeme sahip olmasalardı, ve benzer şekilde, zıtlığa ve çelişkiye ? BISHOP BERKELEY

* Sağlam bir kuraldır; bir matematikçi veya felsefeci çok derin yazılar yazdığında saçmalıyor demektir.
A.N. WHITEHEAD (1861-1947)

* Kanımca, matematikçilerin bu kimliğiyle felsefi sorunlarla ilgilenme gereği yoktur; bu görüşü pek çok felsefecinin de paylaştığını biliyoruz. HENRI LEBESGUE (1875-1941)

* Sağlıklı bir felsefeye sahip olabilmek için metafizikten vazgeçmeli, iyi bir matematikçi olmalısınız. BERTRAND RUSSELL (1872-1970)

* Aritmetiğin farklı dalları-hırs, çılgınlık, çirkinlik ve alay. ALAYCI KAPLUMBAĞA ( Alice harikalar diyarında)

* Matematik bilimlerin kraliçesi ve aritmetik matematiğin kraliçesidir. C.F.GAUSS (1777-1855)

* Modern gelişimi sürecinde, soyut matematik biliminin insan ruhunun en orijinal yaratımı olduğu iddia edile bilinir. A.N. WHITEHEAD (1861-1947)

* Matematiksel gerçekler kendi içinde ne basittir ne de karmaşık. EMILE LEMOINE

* Hiç kimsenin benden daha fazla değer veremeyeceği matematiğin, bir düşmanı, bir muhalifi olmayla suçlandığımı duyuyorum. Onun başarılı gelişimi beni yalanlıyor. GOETHE

* Aritmetik insan bilgisinin en eski dalıdır, belki de en eskisi; ve hala onun bazı anlaşılması güç sırları, herkes tarafından bilinen gerçeklerinde yatar. H.J.S. SMITH

* Geometriye kolay erişilmez. MENAECHMUS

* Duyulduğun da garip olsa da, matematiğin gücü, bütün gereksiz düşüncelerden kaçınmasına ve zihinsel işlemlerin korunmasına dayanır. ERNST MACH

* Gerçeğe uyarlanabilen nesneler insan düşüncesinin bağımsızlığı ve deneyimiyle nasıl matematiğe dönüşebiliyor? ALBERT EINSTEIN (1920)

* Bütün yeni buluşlar matematiksel formdadır, çünkü sahip olduğumuz başka bir rehber yoktur. C.G.DARWIN (1809-1882)

* Matematik bize yeni hiçbir şey öğretmez. KEMENY

* Matematik ve mizahın her ikisi de entelektüel oyun biçimleri; matematikte vurgu entelektüele, mizahda oyunadır. JOHN ALLEN PAULOS Matematik ve Mizah

* ... matematik açıklık gerektiren bir konu değildir; temellen dirilmesine ilişkin bir bunalımı da yoktur. Dahası, matematiğin temeli olmadığı gibi, bir temele ihtiyacı olduğuna da inanmıyorum. H.PUTNAM 1967

* Bir bilim matematiksel olduğu ölçüde yetkindir. LEONARDO DA VINCI

* Matematiğin aksiyomları denilen şeyler, matematiğin çıkış noktası için gerekli olan birkaç düşünce belirlemesidir. Matematik, büyüklüklerin bilimidir; onun hareket noktası, büyüklük kavramıdır. O, bunu, sakat bir biçimde tanımlar ve daha sonra tanımda mevcut olmayan aksiyomlar olarak dışarıdan alınan, büyüklüğün öteki ilkel belirlemelerini ekler, böylece tanıtlanmamış olarak görünürler ve doğaldır ki, matematiksel olarak da tanıtlanmamışlardır. Büyüklüğün tahlili, bütün bu aksiyom belirlemelerini, büyüklüğün gerekli belirlemeleri olarak verebilir. Spencer, bunların bize apaçık olarak göründükleri sürece, bu aksiyomların mirasla geçtiğini söylemekte haklıdır. Bunlar, diyalektik olarak, salt gereksiz yineleme olmadıkları ölçüde tanıtlanabilirler. FRIEDRICH ENGELS (1820-1895) Doğanın Diyalektiği

* Bilimlerde bir kuşak diğerinin inşa ettiğini ve birilerinin bozulan şey üzerine kurduğunu alaşağı edebilir. Yalnızca matematikte her kuşak eski yapılara yeni şeyler ekler. HERMAN HENKEL

* Aritmetik, Kolomb'un Amerika’yı keşfi anlamında bir keşiftir. O nasıl kızıl derili yaratmadıysa, biz de sayıları yaratmış değiliz...Bir şey varolduğu için düşünülebilir; varolma düşünülmüş olmanın sonucu değil, ön-koşuludur. B.RUSSELL (1872-1970)

* Matematik, ne neden söz ettiğimizi, ne de söylediklerimizin doğru olmadığını asla bilmediğimiz bir bilimdir. B. RUSSELL (1872-1970) (mysticism and Lojic)

* Matematik, her türlü soyut kavramı ele almak için özel olarak oluşturulan araçtır ve bu alanda onun gücünün sınırı yoktur. Bu nedenle fizik üzerine yazılan yeni bir kitap, deneysel çalışmaları açıklamıyorsa, zorunlu olarak matematiksel olmalıdır. Paul A.M.DIRAC (1902-)

* Örnekler, matematiğin yardımı olmaksızın sonuçları açıklamanın bir deneyci için ne kadar zor olduğunu gösterir. LORD RAYLEIGH

* Matematiğin şöhreti için başka bir neden daha vardır: doğa bilimlerine matematiksiz ulaşılamayan bir güvenlik ölçütü sunan matematiktir. ALBERT EINSTEIN

* Matematik en kesin bilimdir, çünkü bütün sonuçları mutlak kanıtlara dayanır. Ayrıca matematik, kanıtları değiştirmeye çalışmaz. Bütün matematiksel doğrular göreceli ve koşulludur. CHARLES PROTEUS STINMETZ (1923)

* Adına layık bir bilgin, özellikle bir matematikçi, çalışmasından bir sanatçı gibi etkilenmelidir; doyumu bir sanatçının doyumu ölçüsünde derin olmalıdır. POINCARE (1854-1941)

* Tüm entelektüel konular matematik yoluyla birleştirilebilir ve birleştirilmelidir. R. DESCARTES (1596-1650)

* Matematiğin yarattığı teori ya da modeller, ressam ya da şairin yapıtları gibi güzel ise değerlidir. GODFREY H. HARDY (1877-1947)

* Denklemimizin güzel olması deney sonuçlarına uygun düşmesinden daha önemlidir. P.A.DIRAC (1902-)

* Bir nevi şair olmayan bir matematikçi, hiç bir zaman mükemmel bir matematikçi olamaz. KARL
WEIRESRTRASS (1815-1897)

* Müziğe sayılarla bilinçaltı uğraşan bir kafanın gizli bir aritmetik çalışması diye bakabiliriz. GOTTFRIED W. LEIBNIZ (1646-1716)

* İyi anlaşıldığında matematiğin yalnız doğruluğu değil, üstün bir güzelliği de içerdiği görülür. Yaratılışımızdaki zaafları okşamaktan, resim ve müziğin abartılı çekiciliğinden uzak, bir heykel kadar soğuk ve yalın, yalnızca büyük sanatta bulduğumuz yetkin, katıksız bir güzelliktir bu. Yüceliğin denek taşı olan gerçek ruhsal erinç ve doygunluğa, insandan daha fazla olma duygusuna, şiirde olduğu kadar matematikte de erişebiliriz. (RUSSELL, mysticism and logic) (1872-1970)

* Matematikçi karakterlerini, onların konuşma ve davranış biçimlerini yaratan romancı gibi, sistemine temel aldığı ilkeleri oluşturmada özgürdür: Ne doğanın yapı ve işleyişi, ne de aklın yasaları bunu ona zorlar. Gerçi hem roman yazarı, hem de matematikçi kullandığı malzemenin seçim ve işlenmesinde çevrelerince bir bakıma sınırlıdır; ancak, ne biri ne de ötekisi, insanüstü birtakım değişmez zorunluluklar altında iş görmez. E.T.BELL, 1945

* Matematiksel bilimler, özellikle düzen, simetri ve sınırlılık sergilerler; bunlar güzelliğin en görkemli biçimidir. ARISTO( M.O. 384-322)

* Matematik de müzik veya şiir gibi, estetik güzelliğe duyarlı bir kafa alışkanlığını geliştirip sürdürebilir, böylece de matematikçilerin, hatta diğer insanların mutluluğunu arttırabilir. HARDY (Bir matematikçinin savunması)

* Evren her an gözlemlerimize açıktır; ama onun dili ve bu dilin yazıldığı harfleri öğrenmeden ve kavramadan, anlaşılamaz. Evren, matematik diliyle yazılmıştır; harfleri üçgenler, daireler ve diğer geometrik biçimlerdir. Bunlar olmadan tek sözcüğü bile anlaşılamaz; bunlarsız ancak karanlık bir labirente dolanır. GALILEO (1564-1642)

* Arılar, daha az bal mumu harcayarak oluşturulan bir düzgün altıgenin, kare ve üçgenden daha fazla bal tutacağını biliyordu. PAPPUS OF ALEXANDRIA

* Görülüyor ki evren, matematiğe göre belirlenip düzenlenmiştir. NICOMACHUS 100

* Matematiğin gerçek dünyanın olaylarına uygulanamayacak bir dalı yoktur. NICOLAS I. LOBACHEVKY (1793-1856)

* Savaşan insanlar, sayı sanatını öğrenmeli, yoksa askerlerini nasıl sıraya koyacaklarını bilemezler; ve felsefeciler de, gerçeği yakalamak ve değişimi görmek zorunda olduklarından, iyi bir matematikçi olmalıdırlar. PLATO

* Matematiğin anlamı ya da doğal bilimler ile ilişkisi anlatılmadan çirkin bir odaya cebirsel toplamalar yapmak üzere kapatılmak, bir çok yazarda olduğu gibi, benim de yaşamım boyunca matematikten nefret etmeme neden oldu. G.B.SHAW

*...Bu derste böylesi yoğunlukta dört boyutlu geometri konusunu işlemek gerekli olduğundan üzgünüm. özür dilemiyorum, çünkü doğanın temel görünüşünün dört boyutlu olduğu gerçeğinden sorumlu değilim. Her şey neyse odur... A.N. WHITEHEAD (1861-1947)

* Matematik yalnızca iyi metafiziktir. LORD KELVIN

* Tanrının kendisi eli boş durmayacak kadar iyilikseverliğini ortaya koyarak dünyaya kendi görüntüsünün damgasını vurmuştur. Bu nedenledir ki, tüm doğa ile yüce göklerin geometri sanatında simgeleştiğini söyleyebilirim. JOHANNES KEPLER (1571-1630)

* Tanrı, başlangıçta dünyayı yoktan yarattı ve her şeyi sayılarla kurdu. H. GANDERSHEIM 980

* Bay Fourier'e göre, matematiğin temel amacı kamuya yararlı olması ve doğayı açıklamasıdır; ama onun gibi bir düşünür, bilimin tek amacının, insan zekasının saygı değerliğini göstermek olduğunu bilmeliydi ve bu açıdan, sayılara ilişkin sorular kadar, dünyanın sistemine ilişkin sorularda önemlidir. C. G. JACOBI (1804-1851)

* Matematiğin çözemediğini sezgi çözer. Akıl ülkesinin sınırının bittiği yerde gönül ülkesi başlar. Akıldan gelen bilgilerin ötesinde duygudan gelen bilgiler vardır ki, önemli olan da asıl bu bilgilerdir. BLAISE PASCAL (1623-1662)

* Sayılar Tanrısal hakikatlere yaklaşmanın en iyi aracıdır. NICOLAUS CUSANUS

* Bilinen her şeyin bir sayısı vardır, çünkü sayı olmadan bir şeyin tasarlanabilmesi ya da bilinmesi olanaksızdır. PLILOLAES

* Matematiksel ruh, insanoğlunun yaşadığı veya önceki hayatın maddi izlerinin var olduğu her yerde kendini açığa vuran asli bir insani özelliktir. WILLI HARTNER

* Metafizik sürekli matematiğin taklitçisi olmuştur. C.S.PEIRCE

* Sayılar evreni yönetiyor. PSAGORCULAR

* ...Sayıların bütün nicel dünyaya hükmettiği söylenebilir ve aritmetiğin dört işlemi matematikçilerin mükemmel araçları olarak sayılabilir. JAMES CLERK MAXWELL

* Tanrı tam sayıları yarattı, bütün diğerleri insan işidir. LEOPOLD KRONECKER (1823-1891)

* Tanrı her zaman geometrileştirir. PLATO

* Tanrı her zaman aritmetikleştirir. C.G.J. JACOBI (1804-1851)

* Evrenin büyük mimarları şimdi soyut matematikçiler olarak görülüyorlar.J.H. JEANS (1930)



.