SAYI 7 / 01 MAYIS 2004

 
TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞLERİ KANUNU



Kanun Numarası : 2911
Kabul Tarihi : 6/10/1983
Yayımlandığı R Gazete: Tarih : 8/10/1983 Sayı : 18185
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 22 Sayfa: 662


BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç ve kapsam

Madde 1 - Bu Kanun; toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkının kulla-
nılmasında uygulanacak şekil, şart ve usuller ile gerçek ve tüzelkişilerin dü-
zenleyecekleri toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin yerini, zamanını, usul ve
şartlarını, düzenleme kurulunun görev ve sorumluluklarını, yetkili merciin ya-
saklama ve erteleme hallerini, güvenlik kuvvetlerinin görev ve yetkileri ile
yasakları ve ceza hükümlerini düzenler,

Tanımlar

Madde 2 - Bu Kanunda geçen deyimlerden;
a) Toplantı; belirli konular üzerinde halkı aydınlatmak ve bir kamuoyu ya-
ratmak suretiyle o konuyu benimsetmek için gerçek ve tüzelkişiler tarafından bu
Kanun çerçevesinde düzenlenen açık ve kapalı yer toplantılarını,
b) Gösteri yürüyüşü; belirli konular üzerinde halkı aydınlatmak ve bir kamu-
oyu yaratmak suretiyle o konuyu benimsetmek için gerçek ve tüzelkişler tarafın-
dan bu Kanun çerçevesinde düzenlenen yürüyüşleri,
c) Mahallin en büyük mülki amiri; illerde vali, ilçelerde kaymakamı,
d) Mahallin güvenlik amirleri; illerde il emniyet müdürü ve il jandarma alay
komutanını, ilçelerde ilçe emniyet amiri veya komiseri ve ilçe jandarma bölük
komutanını,
İfade eder.
Bir il'e bağlı ilçelerin, o ilin belediye sınırları icindeki kısımlarına
ilişkin olarak bu Kanunun uygulaması yönünden mahallin en büyük mülki amiri,
ilin valisidir.

Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı

Madde 3 - Herkes, önceden izin almaksızın, bu Kanun hükümlerine göre silah-
sız ve saldırısız olarak kanunların suç saymadığı belirli amaçlarla toplantı ve
gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir.
Yabancıların, 4 üncü madde hükmü saklı kalmak üzere, bu Kanun hükümlerine
göre toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenlemeleri ve Türk vatandaşları tarafından
düzenlenecek toplantı veya yürüyüşte topluluğa hitap etmeleri, afiş, pankart,
döviz, resim, flama, levha, araç ve gereçler taşımaları İçişleri Bakanlığının
iznine bağlıdır.


İstisnalar

Madde 4 - Aşağıda belirtilen toplantı ve faaliyetler bu Kanun hükümlerine
tabi değildir.
a) Siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, sen-
dikaların, vakıfların, derneklerin, ticari ortaklıkların ve diğer tüzelkişilirin
özel kanunlarına ve kendi tüzüklerine göre yapacakları kapalı yer toplantıları,
b) Kanunlara uymak, kendi kural ve sınırları içinde kalmak şartıyla kanun
veya gelenek ve göreneklere göre yapılacak toplantı, tören, şenlik, karşılama ve
uğurlamalar,
c) Spor faaliyetleri ile bilimsel, ticari ve ekonomik amaçlarla yapılan top-
lantılar,
d) Cumhurbaşkanı, Başbakan ve bakanların Devlet ve Hükümet işleri hakkındaki
toplantı ve konuşmaları ile Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelreinin halk ile ya-
pacakları sohbet niteliğindeki görüşmeler.

Seçim zamanına ilişkin hükümler
Medde 5 - Seçim zamanlarında yapılacak propaganda toplantıları ile ilgili
kanun hükümleri saklıdır.

İKİNCİ BÖLÜM
Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Yerleri

Toplantı ve gösteri yürüyüşü yer ve güzergahı

Madde 6 - Toplantı ve gösteri yürüyüşleri, tüm il veya ilçe sınırları içeri-
sinde aşağıdaki hükümlere uyulmak şartıyla her yerde yapılabilir.
Şehir ve kasabalarda ve gerekli görülen diğer yerlerde hangi meydan ve açık
yerlerde veya yollarda toplantı veya yürüyüş yapılabileceği ve bu toplantı ve
yürüyüş için toplanma ve dağılma yerleri ile izlenecek yol ve yönler vali ve
kaymakamlarca kararlaştırılarak alışılmış araçlarla önceden duyrulur. Bu yerler
hakkında sonradan yapılacak değişiklikler duyurudan onbeş gün sonra geçerli
olur. Toplantı yerlerinin tespitinde gidiş gelişi, güvenliği bozmayacak ve pa-
zarların kurulmasına engel olmayacak biçimde, toplantıların genel olarak yapıl-
dığı, elektrik tesisatı olan yerler tercih edilir.

Toplantı ve gösteri yürüyüşü zamanı

Madde 7 - Toplantı ve yürüyüşlere ve bu amaçla toplanmalara güneş doğmadan
başlanamaz.
Açık yerlerdeki toplantılar ile yürüyüşler güneşin batışından bir saat önce-
ye, kapalı yerlerdeki toplantılar saat 23.00'e kadar sürebilir.

Umuma açık yer sayılma

Madde 8 - Toplantının yapıldığı yer, toplantı süresince umuma açık yer sayı-
lır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Toplantı Şekil ve Şartları

Düzenleme Kurulu

Madde 9 - Bu Kanuna göre yapılacak toplantılar, medeni hakları kullanma eh-
liyetine sahip ve 21 yaşını doldurmuş en az yedi kişiden oluşan bir düzenleme
kurulu tarafından düzenlenir. Bu kurul kendi aralarından birini başkan seçer.

Düzenleme kurulu başkan ve üyelerinin toplantının yapılacağı yerde sürekli
ikametgahlarının bulunması ve bunların belgelendirilmesi zorunludur. Ayrıca bu
kişilerin, haklarında soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi izne bağlı kimse-
lerden olmaması veya yasama veya diplomatik dokunulmazlıklarının bulunmaması
gereklidir.

Bildirim verilmesi

Madde 10 - Toplantı yapılabilmesi için, toplantının yapılmasından en az yet-
mişiki saat önce ve çalışma saatleri içinde, düzenleme kurulunun tamamının imza-
layacakları bir bildirim, toplantının yapılacağı yerin bağlı bulunduğu valilik
veya kaymakamlığa verilir.
Bu bildirimde;
a) Toplantının amacı,
b) Toplantının yapılacağı yer, gün, başlayış ve bitiş saatleri,
c) Düzenleme kurulunun başkan ile üyelerinin açık kimlikleri, meslekleri
ikametgahları ve varsa çalışma yerleri,
Belirtilir ve bildirime yönetmelikte gösterilecek belgeler eklenir.
Bu bildirim karşılığında gün ve saati gösteren alındı belgesi verilmesi zo-
runludur.
Bu bildirim, valilik veya kaymakamlıkça kabul edilmez veya karşılığında
alındı belgesi verilmez ise keyfiyet bir tutanakla tespit edilir. Bu halde noter
vasıtasıyla ihbar yapılır. İhbar saati bildirimin verilme saati sayılır.
Aynı yerde, aynı gün toplantı yapmak üzere ayrı ayrı düzenleme kurullarınca
bildirim verilmişse ilk verilen bildirim geçerlidir. Diğerlerine durum hemen ya-
zılı olarak bildirilir.

Toplantının yapılması

Madde 11 - Toplantı, 6 ncı madde hükümlerine uymak suretiyle bildirimde be-
lirtilen yerde yapılır. Düzenleme kurulu, kendi üyelerinden başkan dahil en az
yedi kişiyi toplantının yapıldığı yerde bulundurmakla yükümlüdür. Bu husus, ka-
tılanların kimlikleri belirtilmek suretiyle hükümet komiserince bir tutanakla
tespit edilir.

Düzenleme kurulunun görev ve sorumlulukları

Madde 12 - Düzenleme kurulu, toplantının sükun ve düzenini, bildirimde yazı-
lı amaç dışına çıkılmamasını sağlamakla yükümlü ve sorumludur. Kurul, bunun için
gereken önlemleri alır ve gerektiğinde güvenlik kuvvetlerinin yardımını ister.
Alınan önlemlere rağmen sükün ve düzenin sağlanamaması halinde, kurul başkanı
toplantının sona erdirilmesini hükümet .komiserinden isteyebilir.
Düzenleme kurulunun sorumluluğu, topluluk toplantı yerinden tamamen dağılın-
caya kadar sürer,

Hükümet komiseri ve yetkileri

Madde 13 - Valilik ve kaymakamlıkça; hakim ve savcılar ve bu sınıftan sayı-
lanlar ile Silahlı Kuvvetler, adalet, genel ve özel kolluk kuvvetleri mensupla-
rı hariç olmak üzere, il veya ilçelerdeki mülki idare amirliği hizmetleri sını-
fına dahil memurları ile diğer kamu görevlilerinden müdür, amir veya bunların
yardımcıları arasından bir kişi, hükümet komiseri olarak ve gerektiğinde iki
kişi de hükümet komiseri yardımcısı olarak görevlendirilir.

Hükümet komiseri, toplantı yerinde uygun göreceği bir yerde bulunur ve top-
lantıyı teknik ses alma cihazları, fotoğraf ve film makineleri gibi araçlarla
tespit ettirebilir.
Hükümet komiseri, 12 nci maddede öngörülen durumlarda düzenleme kurulu baş-
kanının isteği veya toplantının sürmesini imkansız kılacak derecede genel sükün
ve düzeni bozacak ve suç teşkil edecek nitelikte sözle veya eylemle saldırılı
bir biçim alması halinde toplantıyı sona erdirmeye yetkilidir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Toplantının Ertelenmesi veya Yasaklanması


Düzenleme kurulunun toplantıyı geri bırakması

Madde 14 - Toplantı, toplantının yapılacağı saatten en az yirmidört saat
önce düzenleme kurulunun çoğunluğu tarafından, bildirimin verildiği valilik veya
kaymakamlığa yazı ile bildirilmek şartıyla kırksekiz saati geçmemek üzere yalnız
bir kez geri bırakılabilir.

Birden fazla toplantıları erteleme

Madde 15 - Bir il sınırı içinde aynı günde birden çok toplantı yapılmak is-
tenmesi halinde vali, emrindeki güvenlik kuvvetlerinin ve gerektiğinde yararla-
nabileceği diğer güçlerin bu toplantıların güvenlik içinde yapılmasını sağlamaya
yeterli olmadığı kanısına varırsa, toplantılardan bir kısmını otuz günü aşmamak
üzere bir kez erteleyebilir. Bu ertelemede müracaat önceliği göz önünde bulundu-
rulur.

Toplantının bölge valiliği ve İçişleri Bakanlığınca ertelenmesi

Madde 16 - a) Bir bölge valiliğine bağlı illerden; birden çok ilde aynı gün-
de toplantı yapmak için bildirim verilmesi üzerine, toplantı güvenliğini sağla-
mak amacıyla ilgili valilerce bölge valiliğinden takviye istenmesi halinde, böl-
ge valisi bu isteklerin karşılanamayacağı kanısına varırsa, takviye gönderileme-
yen illerdeki toplantılar otuz günü aşmamak üzere bölge valiliğince bir kez er-
telenebilir.
b) Aynı günde birden çok bölge valiliğine bağlı illerde toplantı yapmak için
bildirim verilmesi üzerine, toplantı güvenliğini sağlamak amacıyla ilgili bölge
valilerince İçişleri Bakanlığından takviye istenmesi halinde, İçişleri Bakanlığı
bu isteklerin karşılanamayacağı kanısına, varırsa, takviye gönderilemeyen bölge
valiliğine bağlı illerdeki toplantılar otuz günü aşmamak üzere İçişleri Bakanlı-
ğınca bir kez ertelenebilir.
Ertelemede müracaat önceliği göz önünde bulundurulur.

Toplantının yasaklanması veya ertelenmesi

Madde 17 - Bölge valisi, vali veya kaymakam, kamu düzenini ciddi şekilde bo-
zacak olayların çıkması veya milli güvenlik gereklerinin ihlal edilmesi veya
Cumhuriyetin ana niteliklerini yok etmek amacını güden fiillerin işlenmesinin
kuvvetle muhtemel bulunması halinde vaya Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez
bütünlüğünün, genel ahlakın ve genel sağlığın korunması amacı ile belirli bir
toplantıyı yasaklayabilir veya iki ayı aşmamak üzere erteleyebilir.

Yasaklama veya erteleme kararının tebliği

Madde 18 - Bölge valisi, Vali veya kaymakamlarca yasaklanan veya ertelenen
veya İçişleri Bakanlığı tarafından ertelenen toplantılara ilişkin gerekçeli
yasaklama veya erteleme kararı toplantının başlama saatinden enaz yirmidört saat
önce bir yazı ile düzenleme kurulu başkanına veya bulunamadığı takdirde üyeler-
den birine tebliğ edilir. Vali veya kaymakamlarca yasaklanan veya ertelenen toplantı-
lar hakkında bölge valiliğine ve İçişleri Bakanlığına, bölge valilerince yasak-
lanan veya erteleren toplantılar için de İçişleri Bakanlığına bilgi verilir.
17 nci maddede belirtilen durumlarda; toplantının en az yirmidört saat önce
tebliğ şartı aranmaksızın bölge valiliği, valilik veya kaymakamlıklarca yasakla-
nabileceği veya ertelenebileceği haller yönetmelikte gösterilir.
Toplantının ertelenen günden sonraki bir günde yapılabilmesi, düzenleme ku-
rulunun 10 uncu maddeye göre yeni bildirimde bulunmasına bağlıdır.

İl veya İlçelerde bütün toplantıların yasaklanması

Madde 19 - Bölge valisi, kamu düzenini ciddi şekilde bozacak olayların çık-
ması veya Milli Güvenlik gereklerinin ihlal edilmesi veya Cumhuriyetin ana nite-
liklerini yok etmek amacını güden fiillerin işlenmesinin kuvvetle muhtemel bu-
lunması halinde veya Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünün, genel
ahlakın ve genel sağlığın korunması amacı ile bölgeye dahil illerin birinde veya
bir kaçında veya bir ilin bir veya bir kaç ilçesinde bütün toplantıları üç ayı
geçmemek üzere yasaklayabilir. Valiler de aynı sebeplere dayalı olarak ile bağlı
ilçelerin birinde veya bir kaçında bütün toplantıları üç ayı geçmemek üzere ya-
saklayabilir.
Yasaklama kararı gerekçeli olarak verilir Kararın özeti yasaklamanın uygula-
nacağı yerlerde mutat vasıtalarla ilan edilir.Ayrıca, İçişleri Bakanlığına bilgi
verilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Gösteri Yürüyüşlerinin Şekil ve Şartları ile Ertelenmesi veya Yasaklanması

Gösteri yürüyüşlerinde uygulanacak hükümler

Madde 20 - Gösteri yürüyüşlerinin şekil ve şartları ile ertelenmesi veya ya-
saklanması hakkında da bu Kanunun 3 üncü ve 4 üncü bölümlerindeki hükümler uygu-
lanır.
Şehir ve kasaba içindeki genel yollar üzerinde yapılacak yürüyüşlere ait
bildirimlerde, 6 ncı madde gereğince ilan olunan yol ve yönlere uyulmak şartıy-
la, yürüyüşe geçmek için seçilecek toplanma yeri ile izlenecek yol ve dağılma
yerinin belirtilmesi zorunludur.

ALTINCI BÖLÜM
Yasaklar ve Kanuna Aykırı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri

Amaç dışı toplantı ve gösteri yürüyüşü

Madde 21 - Dernekler, vakıflar, sendikalar ve kamu kurumu niteliğindeki mes-
lek kuruluşları kendi konu ve amaçları dışında toplantı ve gösteri yürüyüşü dü-
zenleyemezler.

Yasak yerler

Madde 22 - Genel yollar ile parklarda, mabetlerde, kamu hizmeti görülen bina
ve tesislerde ve bunların eklentilerinde ve Türkiye Büyük Millet Meclisine bir
kilometre uzaklıktaki alan içinde toplantı yapılamaz ve şehirlerarası karayolla-
rında gösteri yürüyüşleri düzenlenemez.
Genel meydanlardaki toplantılarda, halkın ve ulaşım araçlarının gelip geçme-
sini sağlamak üzere valilik ve kaymakamlıklarca yapılacak düzenlemelere uyulması
zorunludur.

Kanuna aykırı toplantı ve gösteri yürüyüşleri

Madde 23 - a) 9 ve 10 uncu madde hükümlerine uygun biçimde bildirim veril-
meden veya toplantı veya yürüyüş için belirtilen gün ve saatten önce veya sonra;
b) Ateşli silahlar veya patlayıcı maddeler veya her türlü kesici, delici
aletler veya taş, sopa, demir ve lastik çubuklar, boğma teli veya zinciri gibi
bereleyici ve boğucu araçlar veya yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı eczalar veya
diğer her türlü zehirler veya her türlü sis, gaz ve benzeri maddeler ile kanun-
ların suç saydığı nitelik taşıyan afiş, pankart, döviz, resim, levha, araç ve
gereçler taşınarak veya bu nitelikte sloganlar söylenerek veya ses cihazları ile
yayınlanarak,
c) 7 nci madde hükümleri gözetilmeksizin,
d) 6 ve 10 uncu maddeler gereğince belirtilen yerler dışında,
e) 20 nci maddedeki yöntem ve şartlara ve 22 nci maddedeki yasak ve önlemle-
re uyulmaksızın,
f) 4 üncü madde ile Kanun kapsamı dışında bırakılan konularda kendi amaç,
kural ve sınırları dışına çıkılarak,
g) Kanunların suç saydığı maksatlar için,
h) Bildirimde belirtilen amaç dışına çıkılarak,
i) Toplantı ve yürüyüşün 14, 15, 16, 17 ve 19 uncu maddelere dayanılarak
yasaklanması veya ertelenmesi halinde tespit edilen erteleme veya yasaklama sü-
resi sona ermeden,
j) 13 üncü maddenin 3 üncü fıkrasına göre hükümet komiserince toplantının
sona erdirildiği halde,
k) 21 inci madde hükmüne aykırı olarak,
l) 3 üncü maddenin 2 nci fıkrası hükmüne uyulmadan,
Yapılan toplantılar veya gösteri yürüyüşleri Kanuna aykırı sayılır.

Toplantı veya gösteri yürüyüşünün dağıtılması

Madde 24 - Kanuna uygun olarak başlayan bir toplantı veya gösteri yürüyüşü,
daha sonra 23 üncü maddede belirtilen kanuna aykırı durumlardan bir veya birka-
çının vukubulması sebebiyle, Kanuna aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşü haline
dönüşürse:
a) Hükümet komiseri toplantı veya gösteri yürüyüşünün sona erdiğini bizzat
veya düzenleme kurulu aracılığı ile topluluğa ilan eder ve durumu en seri vasıta
ile mahallin en büyük mülki amirine bildirir.
b) Mahallin en büyük mülki amiri, yazılı veya acele hallerde sonradan yazı
ile teyit edilmek kaydıyla sözlü emirle, mahallin güvenlik amirlerini veya bun-
lardan birini görevlendirerek olay yerine gönderir.
Bu amir, topluluğa Kanuna uyularak dağılmalarını, dağılmazlarsa zor kullanı-
lacağını ihtar eder. Topluluk dağılmazsa zor kullanılarak dağıtılır. Bu gelişme-
ler hükümet komiserince tutanaklarla tespit edilerek en kısa zamanda mahallin en
büyük mülki amirine tevdi edilir.
(a) ve (b) bentlerindeki durumlarda güvenlik kuvvetlerine karşı fiili sal-
dırı veya mukavemet veya korudukları yerlere ve kişilere karşı fiili saldırı
hali mevcutsa, ihtara gerek olmaksızın zor kullanılır.
Toplantı ve gösteri yürüyüşüne 23 üncü madde (b) bendinde yazılı silah,
araç, alet veya maddeler veya sloganlarla katılanların bulunması halinde bunlar
güvenlik kuvvetlerince uzaklaştırılarak toplantı ve gösteri yürüyüşüne devam
edilir. Ancak, bunların sayıları ve davranışları toplantı veya gösteri yürüyüşü-
nü Kanuna aykırı addedilerek dağıtılmasını gerektirecek derecede ise yukarıdaki
fıkra hükümleri uygulanır.
Toplantı ve gösteri yürüyüşüne silah, araç, alet veya maddeler veya slogan-
larla katılanların tanınması ve uzaklaştırılmasında düzenleme kurulu güvenlik
kuvvetlerine yardım etmekle yükümlüdür.
Toplantı veya gösteri yürüyüşlerinin Kanuna aykırı olarak başlaması halle-
rinde; güvenlik kuvvetleri mensupları, olayı en seri şekilde mahallin en büyük
mülki amirine haber vermekle beraber, mevcut imkanlarla gerekli tedbirleri alır
ve olaya müdahale eden güvenlik kuvvetleri amiri, topluluğa dağılmaları, aksi
halde zor kullanılarak dağıtılıcakları ihtarında bulunur ve topluluk dağılmazsa
zor kullanılarak dağıtılır.

Suç işleyenlerin yakalanması

Madde 25 - Topluluk içinde suç işleyenleri ve suçluları yakalamak için 24
üncü maddede belirtilen emir ve ihtarların yapılmasına gerek yoktur.

Çağrı ve propaganda araçları

Madde 26 - Toplantı veya yürüyüşlere ilişkin çağrı veya propoganda amacıyla
kullanılan basılı veya çoğaltılmış veya el ile yazılmış davetiye, levha ve ilan-
larda düzenleme kurulu başkanı ile en az altı üyesinin adları, soyadları ve im-
zalarının bulunması; bunlardan asılması gerekenlerin, Kanunun 6 ncı maddesinde
belirtilen yönteme de uyulmak şartıyla valilik veya kaymakamlıklarca önceden
tespit edilmiş yerlere asılması zorunludur.
Bu propaganda ve çağrı alet ve araçlarında, halkı suç işlemeye özendiren
veya kışkırtan yazı veya resim bulunması yasaktır.
Toplantı veya gösteri yürüyüşünün yapılacağı tarihten bir önceki günden
toplantı veya gösteri yürüyüşünün başlayacağı saate kadar, güneşin doğuşundan
batışına kadarki zaman içinde olmak kaydıyla ses yükselten veya ileten herhangi
bir alet veya araç ile çağrı yapılabilir. Bu süre dışında çağrı için sözü geçen
alet veya araçlar kullanılamaz.
Kapalı yer toplantılarında, ses yükseltici alet veya araçlarla dışarıya ya-
yın yapılamaz.

Kışkırtma yasağı

Madde 27 - Halka karşı, doğrudan doğruya veya ses yükselten veya ileten her-
hangi bir alet veya araç ile söz söyleyerek veya seslenerek veya basılmış veya
çoğaltılmış veya elle yazılmış veya çizilmiş kağıtları duvarlara veya diğer yer-
lere yapıştırarak veya dağıtarak veya benzeri araç ve yollarla halkı Kanuna ay-
kırı toplantı veya yürüyüşe özendirmek veya kışkırtmak yasaktır.
Bu hareketler güvenlik kuvvetlerince derhal menedilir.

YEDİNCİ BÖLÜM
Ceza Hükümleri
Yasaklara aykırı hareket

Madde 28 - Kanuna aykırı toplantı veya gösteri yürüyüşleri düzenleyen veya
yönetenlerle bunların hareketlerine katılanlar, fiil daha ağır bir cezayı gerek-
tiren ayrı bir suç teşkil etmediği takdirde bir yıl altı aydan üç yıla kadar hapis
ve onbin liradan yirmibeşbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
10 uncu madde gereğince verilecek bildirimde düzenleme kurulu üyesi olarak
gösterilenlerden 9 uncu maddede belli edilen nitelikleri taşımayanlar, toplantı
veya yürüyüşün yapılması halinde, bir aydan bir yıla kadar hapis ve beşbin li-
radan onbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
11 ve 12 nci maddelerde yazılı görevleri yerine getirmeyen düzenleme kurulu
üyeleri hakkında dokuz aydan bir yıl altı aya kadar hapis ve onbin liradan otuz-
bin liraya kadar ağır para cezası hükmolunur.
Güvenlik kuvvetlerine veya hükümet komiserine veya yardımcılarına veya hükü-
met komiseri tarafından toplantı veya yürüyüş safahatının teknik araç ve gereç-
lerle tespit için görevlendirilenlere bu görevlerini yaptıkları sırada cebir ve
şiddet veya tehdit veya nüfuz ve müessir kuvvet sarfetmek suretiyle mani olanlar
hakkında, fiilleri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde bir yıl altı ay-
dan beş yıla kadar hapli ve onbin liradan otuzbin liraya kadar ağır para cezası
hükmolunur.

Toplantı veya yürüyüşü engelleyenler

Madde 29 - Toplantı veya yürüyüş yapılmasına engel olan veya devamına imkan
vermeyecek tertipler ile toplantı veya yürüyüşü ihlal eden kimse, fiil daha ağır
bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği takdirde dokuz aydan bir yıl
altı aya kadar hapis ve beşbin liradan onbin liraya kadar ağır para cezası ile
cezalandırılır.

Huzur ve sükünu bozanlar

Madde 30 - Yapılmakta olan toplantı veya yürüyüşte huzur ve sükünu bozmak
maksadıyla tehdit veya hakaret veya saldırı veya mukavematte bulunanlar veya
başka bir suretle huzur ve sükünun bozulmasına sebebiyet verenler, fiil daha
ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği takdirde, bir yıl altı
aydan üç yıla kadar hapis ve beşbin liradan yirmibin liraya kadar ağır para ce-
zası ile cezalandırılır.

Kanuna aykırı propaganda vasıtaları ve suç işlemeye teşvik

Madde 31 - Düzenleme kurulu başkanı ve en az altı üyesinin ad ve soyadları
ile imzalarını taşımayan 26 ncı maddede yazılı propaganda vasıtalarını hazırla-
yanlar, yazdıranlar, bastıranlar, propaganda maksadıyla kullananlar veya sair
surette 26 ncı maddedeki yasak ve şartlara uymayanlar altı aydan bir yıla kadar
hapis ve beşbin liradan otuzbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırı-
lır.
Bu propaganda vasıtalarında halkı suç işlemeye teşvik ve tahrik eder mahi-
yette yazı veya resim veya işaret bulunursa veya bu maksatla başka araçlar kul-
lanılmış olursa, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etme-
diği takdirde failleri bir yıl altı aydan üç yıla kadar hapis ve onbin liradan
ellibin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Teşvik ve tahrik neticesi olarak suç işlenir veya suçun icrasına teşebbüs
edilirse, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği tak-
dirde teşvik veya tahrikte bulunanlar üç yıldan beş yıla kadar hapis ve yirmibin
liradan yüzbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.

Hükümet emrine karşı gelenler

Madde 32 - Kanuna aykırı toplantı veya yürüyüşlere silahsız olarak katılan-
lar emir ve ihtardan sonra kendiliğinden dağılmazlar ve hükümet kuvvetleri tara-
fından zorla dağıtılırsa, bir yıl altı aydan üç yıla kadar hapis ve beşbin lira-
dan otuzbin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.
Güvenlik amirinin 24 üncü maddenin 1 inci fıkrası uyarınca yaptığı dağılma
isteğini yerine getirmeyen düzenleme kurulu üyeleri hakkında da yukarıda belir-
tilen cezalar uygulanır.
Dağıtma sırasında cebir veya şiddet veya tehdit veya saldırı veya mukavemet-
te bulunanlar fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği
takdirde, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
23 üncü maddede yazılı hallerden biri gerçekleşmeden veya 24 üncü madde hük-
mü yerine getirilmeden, yetki sınırı aşılarak, toplantı veya yürüyüşlerin dağı-
tılması halinde, yukarıdaki fıkrada yazılı fiilleri işleyenlere verilecek ceza-
lar dörttebire kadar indirilerek uygulanabileceği gibi, icabına göre büsbütün de
kaldırılabilir.

Toplantı ve yürüyüşe silahlı katılanlar

Madde 33 - a) Toplantı ve yürüyüşlere, 23 üncü maddenin (b) bendinde sayılan
silah veya araçları (bunlar ruhsatlı taşınsa bile) taşıyarak katılanlar, iki
yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
b) (a) bendinde yazılı olanlardan 24 üncü maddedeki emir ve ihtarı müteakip
kendiliğinden dağılmayanların, dağıtılmaları için zor kulanıldığı takdirde, bun-
lar üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
c) Dağılma sırasında 23 üncü maddenin (b) bendinde yazılı silah veya araç-
larla mukavemet edenlar beş yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandı-
rılır.

Tahrikçiler ve suç ortakları

Madde 34 - 27 nci maddedeki yasağa aykırı hareket edenler toplantı veya yü-
rüyüş vukubulmamış veya vukubulmuş olup da ilk emir ve ihtar üzerine dağıtılmış
ise, fiil daha ağır bir cezayı gerektiren ayrı bir suç teşkil etmediği takdirde
bir yıl altı aydan dört yıla, toplantı ve yürüyüş zorla dağıtılmış ise üç yıldan
beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler

Suçüstü hükümlerinin uygulanması

Madde 35 - Bu Kanunda belirtilen suçları işleyenler hakkında yapılacak so-
ruşturma ve kovuşturmalar yer ve zaman kayıtlarına bakılmaksızın, 3005 sayılı
Meşhut Suçların Muhakeme Usulü Kanununa göre yapılır.

Hükümet komiserine verilecek ücret

Madde 36 - Hükümet komiserine ve yardımcılarına verilecek ücret, miktarı
İçişleri ve Maliye bakanlıklarınca her yıl ortaklşa tespit edilir ve bu ücret
İçişleri Bakanlığı bütçesine konacak ödenekten karşılanır.

Yönetmelik düzenlenmesi

Madde 37 - Düzenleme kurulunun, hükümet komiseri ve yardımcılarının, güven-
lik kuvvetlerinin ve görevli askeri birliklerin görev, yetki ve sorumluluklarının uygulanış
biçimi ile bu Kanunun 10 ve 18 inci maddelerinde belirtilen husus-
lar ve Kanunun uygulanmasına ilişkin diğer hususlar Adalet, Milli Savunma ve
İçişleri bakanlıklarınca bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde
çıkarılacak ve Resmi Gazetede yayımlanacak bir yönetmelikle düzenlenir.

Saklı hükümler

Madde 38 - İl İdaresi Kanunu ile diğer kanunlardaki bu Kanun kapsamına giren
konularla ilgili yetkiler saklıdır.

Kaldırılan hükümler

Madde 39 - 10/2/1963 tarih ve 171 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hürri-
yeti Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1 - Kanunun 6 ve 26 ncı maddelerine göre yapılacak tespit ve
ilan bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde yapılır.

Geçici Madde 2 - Bölge valilikleri kuruluncaya kadar geçecek süre içinde bu
Kanun gereğince bölge valilerine tanınmış bulunan erteleme yetkisi İçişleri Ba-
kanlığı tarafından kullanılır.

Yürürlük

Madde 40 - Bu Kanun yayımı tarihinden üç ay sonra yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 41 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.